Keuzebegeleiding 2

De AFM over keuzebegeleiding (deel II) – Hoe vul je het in?
Video-interview met Anne de Groot, Teammanager pensioenen bij de AFM

Keuzegeleiding als open norm
Keuzebegeleiding is inderdaad een open norm. Laat ik eerst een tip geven: lees de Voorlopige leidraad keuzebegeleiding. Daarin geeft de AFM tips over het inrichten, uitvoeren en het doorlopend verbeteren van het keuzebegeleidingsproces. Laat ik een voorbeeld geven: het inrichten van de standaardoptie. We weten dat je als pensioenuitvoerder een heleboel kunt doen om de deelnemer te bereiken. Maar we weten ook, dat je veel deelnemers uiteindelijk niet zult bereiken. 
Wat mag een pensioenuitvoerder wel of niet adviseren?
Pensioenfondsen zijn gehouden aan de wettelijke taakafbakenings-regels. Dit betekent dat ze in principe geen Wft-advies mogen geven. Wat is een Wft-advies? Dat is een product-gerelateerd advies. Dus dan geef je advies over een specifiek product, van een specifieke aanbieder. Dat mag dat niet. 
De Memorie van Toelichting bij de Wtp zegt dat pensioenuitvoerders wel degelijk advies mogen geven over de pensioenregeling. Dit betekent dat je wél advies mag geven over kwesties als bijvoorbeeld uitruil van het nabestaandenpensioen. Dáarover mag je je deelnemer adviseren. 
Informeren of adviseren?
Keuzebegeleiding bevindt zich precies tussen het informeren en het adviseren in. Aan de ene kant is het meer dan alleen verstrekken van informatie. Het is nadenken over het inrichten van je keuzeomgeving. Anderzijds ben je niet tot adviseren verplicht, tenzij er sprake is van beleggingsvrijheid in de pensioenregeling. 
Waar moet een pensioenuitvoerder minimaal aan voldoen?
De pensioenuitvoerder moet voldoen aan de volgende wettelijke vereisten:
Je moet voldoen aan de informatieverstrekkings-verplichtingen 
Je moet die deelnemer op adequate wijze begeleiden 
Je moet voor voldoende vastleggen: wat betekent dat je zowel het keuzeproces moet vastleggen als de communicatie aan de deelnemers. 
Wat vindt AFM belangrijk bij keuzebegeleiding?
De AFM houdt risico-gestuurd toezicht. Dit betekent dat ik niet volledig kan aangeven hóe wij straks toezicht gaan houden. Dat zal afhankelijk zijn van de omstandigheden die dán gelden. Wel kan ik een tipje van de sluier lichten, en wat toelichten over de vragen die wij relevant vinden. 
Bijvoorbeeld: 
Hoe heb je de gevolgen van ‘gestapelde keuzes’ inzichtelijk gemaakt voor deelnemers? Welke visualisaties heb je daarbij gebruikt?  
Hoe heb je je keuzebegeleidingsproces ingericht, en welke keuzes heb je daarbij gemaakt? Hoe heb je die onderbouwd? (Bijvoorbeeld aan de hand van deelnemersonderzoek.)
Hoe monitor je je keuzebegeleidingsproces? 
Wat wil je nog meegeven?
Het belangrijkste wat ik pensioenuitvoerders wil meegeven is: wacht niet, begin nu! Straks, als de Wet toekomst pensioenen geldt, moet je gelijk aan de norm voldoen. Maar belangrijker is: de deelnemers die nú al moeilijke keuzes moeten maken, verdienen het.
Wacht niet af, begin nu!     Aan de slag!