Instemmingsrecht
De ondernemingsraad heeft een instemmingrecht voor elk voorgenomen besluit van de werkgever tot vaststelling, wijziging of intrekking van de pensioenregeling (artikel 27 Wet op de ondernemingsraden (WOR)).
Het instemmingsrecht ziet op twee aspecten:
- De pensioenregeling (de pensioenovereenkomst)
De pensioenregeling gaat over de inhoud: welk pensioencontract wordt toegepast, wat is de pensioenopbouw per jaar, hoe is het nabestaandenpensioen geregeld, wat is de eigen bijdrage in de premie, etc.
De ondernemingsraad heeft een volledig instemmingsrecht. Een wijziging van de pensioenregeling is (in beginsel) pas mogelijk na instemming van de ondernemingsraad. - De pensioenuitvoering (de pensioenuitvoeringsovereenkomst)
De pensioenuitvoering gaat over de vraag wie de pensioenregeling uitvoert. De ondernemingsraad heeft hier een instemmingrecht op die onderdelen van de uitvoeringsovereenkomst die van invloed zijn op de pensioenovereenkomst. Denk aan de keuze voor een uitvoerder (een pensioenfonds of een verzekeraar) en de wijze waarop de premie wordt vastgesteld.
De werkgever en ondernemingsraad spreken samen af op welke onderdelen van de pensioenuitvoeringsovereenkomst het instemmingsrecht van toepassing is (artikel 27 lid 7 WOR).
Procedure Instemmingsrecht
In onderstaand stroomschema is de instemmingsprocedure uitgewerkt.
- * Voorgenomen besluit
Er is sprake van een voorgenomen besluit als de inhoud van het besluit voldoende concreet is. Het besluit moet in die mate zijn uitgewerkt dat de gevolgen van het voorgenomen besluit duidelijk zijn. Een idee of een voornemen van de werkgever is geen voorgenomen besluit. Een voorgenomen besluit verschilt van een genomen besluit. Er is sprake van een voorgenomen besluit indien de ondernemingsraad nog wezenlijke invloed kan uitoefenen op het besluit. Is dat niet het geval dan is er sprake van een genomen besluit en kan de ondernemingsraad binnen 1 maand na het besluit de nietigheid van dit besluit inroepen.
- ** Schriftelijk instemmingsverzoek
In een instemmingsverzoek dient de werkgever het voorgenomen besluit schriftelijk te onderbouwen en een overzicht te geven van de beweegredenen voor het besluit: de achtergrond van het voorgenomen besluit.
Daarnaast dient de werkgever de te verwachten gevolgen van het besluit uit te werken in het instemmingsverzoek, waaronder de juridische en organisatorische aspecten. Wat zijn de gevolgen voor welke groepen werknemers?
Ten slotte dient de werkgever de ondernemingsraad een redelijke termijn tot besluitvorming te geven. Wat een redelijke termijn is hangt af van de omstandigheden van het geval, zoals de complexiteit.
- *** Overlegvergadering
De werkgever en de ondernemingsraad overleggen tenminste eenmaal over het voorgenomen besluit in een overlegvergadering. Bij een complex onderwerp als pensioen zullen hier waarschijnlijk meerdere overlegvergaderingen voor worden gebruikt.