Proces
Wat zijn de randvoorwaarden voor de ondernemingsraad om het pensioentraject goed te kunnen doorlopen? Wat is nodig om je rol goed te vervullen?
Rol ondernemingsraad (omvang)
Heeft de ondernemingsraad een rol? En zo ja welke? En is deze, als er meerdere pensioenregelingen zijn binnen de onderneming, voor iedere pensioenregeling hetzelfde? Lees hier meer.
Omvang van het instemmingsrecht
De ondernemingsraad heeft een instemmingsrecht. Dit instemmingsrecht valt uiteen in een instemmingsrecht over de pensioenregeling en een instemmingsrecht over de pensioenuitvoering.
Het instemmingsrecht over de pensioenuitvoering is beperkt tot die onderdelen die van invloed zijn op de inhoud van de pensioenregeling. Bij de vraag wie de pensioenregeling moet uitvoeren is dit duidelijk het geval. Maar soms is er een grijs gebied waar dit niet helder is.
De wetgever heeft bepaald dat de werkgever en de ondernemingsraad in overleg bepalen welke onderdelen van de pensioenuitvoeringsovereenkomst instemmingsplichtig zijn: werkgever en ondernemingsraad bepalen samen de omvang van de rol van de ondernemingsraad.
Aanwijzingen instemmingsplicht
Aanwijzingen dat een onderdeel van de pensioenuitvoeringsovereenkomst instemmingsplichtig is dat:
- het onderwerp is genoemd in artikel 27 lid 7 WOR;
- het onderwerp is genoemd in de artikelen 10 tot en met 19 Pensioenwet;
- het uitvoeringsaspect van invloed kan zijn op de kwaliteit van het pensioen.
Het aan het begin van het traject de omvang van de rol van de ondernemingsraad met de werkgever afstemmen verkleint de kans op onduidelijkheid – of zelfs discussie – hierover tijdens het traject. Hoe kijkt de werkgever hiernaar en is de ondernemingsraad het hiermee eens?
Capaciteit en continuïteit
Om dit traject goed uit te kunnen voeren is het belangrijk te beseffen dat het een omvangrijk traject betreft met complexe vraagstukken. Je moet voldoende tijd kunnen vrijmaken: tijd om te overleggen, tijd voor achterban-overleg en tijd om kennis te vergaren.
Mogelijke aandachtspunten zijn:
- Organisatie
Hoe wil de ondernemingsraad de capaciteit inzetten? Pensioen is een belangrijk dossier, maar vast niet het enige dossier waar de ondernemingsraad zich de komende tijd mee bezig houdt. Wellicht wordt er al gewerkt met commissies, maar als dit niet zo is kan het goed zijn dit in een vroeg stadium te bespreken.
Gaat de voorkeur uit naar het verdelen van de dossiers en wat zou een taakverdeling kunnen zijn? - Continuïteit
Wat zijn de zittingstermijnen van de leden van de ondernemingsraad? Wanneer zijn de verkiezingen en wat betekent dat voor de kennis op dit dossier? Mogelijk zijn er collega’s die niet meer in de ondernemingsraad zitten, maar in het verleden betrokken zijn geweest bij het pensioendossier en kunnen helpen. - Tijd
Het pensioendossier kan best een tijdrovend dossier zijn. Welke tijd is beschikbaar tijdens ‘normale’ werktijd? Is dit voldoende? En wat als het niet past? In overleg treden (zowel onderling als met de werkgever) voorkomt verrassingen in de toekomst.
Scholing
Het is goed voorstelbaar dat het onderwerp pensioen geen dagelijkse kost is. Op dit informatieplatform is informatie te vinden, maar ook een cursus of opleiding kan gewenst zijn.
De beginperiode van het traject is een goed moment om in kennis te investeren. Welke cursussen zijn er? Wie gaat deze volgen én past het volgen van de opleiding binnen de afgesproken aantal scholingsdagen én het beschikbare budget?
Leden van de ondernemingsraad hebben het recht zich een aantal dagen per jaar (minimaal 5) onder werktijd en met behoud van loon te scholen (art. 18 WOR). Bespreek de ideeën en wensen van de ondernemingsraad met de werkgever.
Inhuren (eigen) deskundige
De overgang naar een andere pensioenregeling onder het vernieuwde pensioenstelsel vraagt om specialistische kennis. Wanneer deze kennis ontbreekt kan de ondernemingsraad een adviseur inhuren (zie artikel 16 lid 1 WOR).
Voor het inhuren van een adviseur is in principe geen toestemming nodig van de werkgever. Zijn er van tevoren kosten begroot in het OR budget dan is de werkgever alleen verplicht de begrote kosten te vergoeden. Is er geen budget overeengekomen dan moet de ondernemingsraad de werkgever vooraf op de hoogte stellen van de te verwachte kosten (artikel 22 lid 2 WOR). Vaak zullen deze kosten vooraf niet duidelijk zijn. Bespreek met de werkgever of deze bereid is om de kosten op declaratiebasis te vergoeden.
Voor het in kaart brengen van de huidige situatie en algemene informatie/ voorlichting over (de gevolgen van) de transitie naar het vernieuwde pensioenstelsel kan het gebruik maken van de deskundige van de werkgever (kosten)efficiënt zijn. Voor het toetsen van de voorstellen van de werkgever en/of het formuleren van eigen voorstellen is het inschakelen van een eigen deskundige raadzaam.
Natuurlijk is de opdracht aan de deskundige belangrijk. Om de opdracht vast te kunnen stellen is het handig eerst de uitgangspunten in kaart te brengen en de beschikbare stukken alvast te verzamelen. Klik hier voor de uitgangspunten.