Risicohouding

In een notendop:

• Waar gaat het over?
Het pensioenfondsbestuur legt de doelstellingen en beleidsuitgangspunten van het pensioenfonds vast. Een van de beleidsuitgangspunten is de risicohouding. Het pensioenfondsbestuur moet de risicohouding vaststellen na overleg met de fondsorganen, waaronder het verantwoordingsorgaan. 

• Wat is de rol van het verantwoordingsorgaan bij het vaststellen van de risicohouding? Het verantwoordingsorgaan heeft een overlegrecht. Het doel van het overlegrecht is draagvlak voor de vastgestelde risicohouding. Dit draagvlak wordt bereikt door informatie-uitwisseling, discussie en afstemming. In de periode tot de vaststelling van de risicohouding is het logisch dat het verantwoordingsorgaan regelmatig wordt betrokken bij de ontwikkelingen, afwegingen en uiteindelijke keuzes van het bestuur met betrekking tot de risicohouding. Hierbij krijgt het verantwoordingsorgaan ook de kans om vragen te stellen en input te leveren.
• Welke informatie dient het pensioenfonds te verstrekken aan het verantwoordingsorgaan? Het verantwoordingsorgaan dient van het pensioenfondsbestuur relevante informatie te ontvangen over het proces en de het vaststellen van de risicohouding. Dit omvat onder meer de uitkomsten van risicopreferentie-onderzoek, de gebruikte wetenschappelijke inzichten en deelnemerskenmerken, alsook de weging van deze drie onderdelen. Ten slotte kan ook inzicht in de methode en wijze van uitvraag bij het risicopreferentieonderzoek inzichten geven.  

• Waarom is de informatie belangrijk? Vaststelling of wijziging van de risicohouding gebeurt na overleg met het verantwoordingsorgaan (en de raad van toezicht). De risicohouding is een van de beleidsuitgangspunten waarop het fondsbestuur de opdracht van sociale partners voor het uitvoeren van een nieuwe pensioenregeling toetst. 

Toelichting

Wat is de risicohouding? De risicohouding verwijst naar de mate waarin het pensioenfonds bereid is risico’s te nemen om zijn doelstellingen te bereiken. De risicohouding bepaalt de strategie van het pensioenfonds ten aanzien van beleggingen en financiële stabiliteit. In het huidige pensioenstelsel werden er afspraken gemaakt over de uitkering. In het nieuwe stelsel worden de afspraken gemaakt over de premie. Het risico van de hoogte van de uitkering ligt – afhankelijk van de mate van risico die wordt genomen met de ingelegde premie – bij de deelnemer. Om die reden mag de pensioenfondsdeelnemer in het risicopreferentieonderzoek aangeven in welke mate hij/zij bereidt is risico’s te nemen. Daarnaast kijkt het pensioenfonds naar de mate waarin een pensioenfondsdeelnemer risico kan dragen. Dit vormt de basis voor het vaststellen van de risicohouding. 

Het wegen van de uitkomsten van het risicopreferentieonderzoek én het vaststellen van de leeftijdscohorten gaat vooraf aan het vaststellen van de risicohouding. 

1. Wegen van uitkomsten risicopreferentieonderzoek: Om de risicopreferentie van pensioenfondsdeelnemers te bepalen weegt het pensioenfonds: 1. de uitkomsten uit het risicopreferentieonderzoek; 2. wetenschappelijke inzichten; en 3. de deelnemerskenmerken.
2. Vaststellen leeftijdscohorten: Het vaststellen van de risicohouding is per leeftijdscohort. Het maakt geen verschil of er wordt gekozen voor de solidaire of flexibele premieregeling. In beide regelingen moet het beleggings- en renterisico passen bij de risicohouding van de leeftijdscohorten.

Hieronder wordt een aanpak geschetst die het verantwoordingsorgaan een gedocumenteerde dialoog biedt met het bestuur. Dit is ter inspiratie en met dank aan SPO Nyenrode.