Eerbiedigende werking: wat houdt het in?
In het huidige pensioenstelsel is de kans groot dat de pensioenregeling een met de leeftijd stijgende premie heeft (beschikbare premieregeling of middelloonregeling). In het nieuwe pensioenstelsel moet een vlakke (leeftijdsonafhankelijke) premie worden gebruikt. Dit betekent dat de premie voor de werknemers gelijk is ongeacht de leeftijd van de werknemer. Hierop is één uitzondering: het overgangsrecht, ook wel de eerbiedigende werking genoemd.
Gebruik maken van de eerbiedigende werking houdt in dat voor de werknemers die in dienst zijn op het moment van overstap naar het nieuwe pensioenstelsel, de stijgende premie mag blijven gelden. Deze werknemers hoeven niet over te stappen naar een vlakke premie. Voor toekomstige werknemers (werknemers die in dienst treden ná de overstap op het nieuwe pensioenstelsel) moet wel een vlakke premie worden gehanteerd.
Bij de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel moet dus worden gekozen tussen twee opties:
- Optie 1: gebruik maken van de eerbiedigende werking - Het handhaven van de stijgende premie voor de werknemers die in dienst zijn op het moment van de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel. Voor toekomstige werknemers (werknemers die in dienst treden na het moment van overstap naar het nieuwe pensioenstelsel) wordt een vlakke premie gehanteerd.
- Optie 2: géén gebruik maken van de eerbiedigende werking - Overstappen naar een vlakke premie voor zowel de werknemers die in dienst zijn op het moment van de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel als voor toekomstige werknemers.
Als wordt gekozen voor optie 1 – gebruik maken van de eerbiedigende werking – ontstaan er twee pensioenregelingen: één voor de huidige werknemers met een stijgende premie en één voor toekomstige werknemers met een vlakke premie.
Gebruik maken van de eerbiedigende werking?
Voorafgaand aan de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel moet de vraag worden beantwoord óf de werkgever gebruik wil maken van de eerbiedigende werking. Voor het maken van de keuze is het belangrijk de volgende zaken in kaart te brengen:
- de wettelijke vereisten;
- de voor- en nadelen van toepassing van de eerbiedigende werking; en
- het moment van overstappen naar het nieuwe pensioenstelsel.
De wettelijke vereisten
Om gebruik te kunnen maken van de eerbiedigende werking moet de huidige pensioenregeling zijn van vóór 30 juni 2023 én moet er sprake zijn van een met de leeftijd stijgende premie. Lees meer hier over de wettelijke voorwaarden of vraag dit na bij de werkgever/HR.
De voor- en nadelen van eerbiedigende werking
In onderstaande afbeeldingen zijn de voor- en nadelen van het gebruik maken van de eerbiedigende werking weergegeven. Het zal per onderneming verschillen aan welke voor- en/of nadelen meer gewicht wordt toegekend. Een adviseur kan helpen dit in kaart te brengen.
Een aantal overwegingen zijn hieronder kort toegelicht.
- Eén of twee pensioenregelingen - Het gebruik maken van de eerbiedigende werking heeft als voordeel dat voor de premiesystematiek niet veel hoeft te wijzigen voor de bestaande werknemers. Hierdoor is er geen compensatievraagstuk en is de werkgever niet verplicht een transitieplan op te stellen.
Een nadeel is dat er twee verschillende pensioenregeling naast elkaar bestaan binnen de onderneming. Dit is mogelijk lastiger uit te leggen. Binnen de onderneming heeft bijvoorbeeld een jonge werknemer die in dienst treedt na de overstap een hogere pensioenpremie, dan de jonge werknemer van dezelfde leeftijd die voor de overstap al in dienst was. Dit kan gevolgen hebben voor het nettosalaris dat zij op hun loonstrook zien. Daarnaast zijn er mogelijk hogere kosten omdat er een dubbele administratie moet worden gevoerd.
- Compensatie - Het onderwerp compensatie is hier verder uitgewerkt. Daarnaast is het belangrijk om te kijken wat het gebruik maken van de eerbiedigende werking betekent voor een werknemer als hij/zij van baan wisselt. Bij gebruik van de eerbiedigende werking behoudt een werknemer de stijgende premie. Er is geen compensatie voor de overstap naar een vlakke premie.
Als de werknemer naar een andere werkgever gaat, dan kan hij/zij bij de nieuwe werkgever geen beroep doen op de eerbiedigende werking. De werknemer is bij de nieuwe werkgever een ‘nieuwe werknemer’ en bij de nieuwe werkgever zal in de pensioenregeling een vlakke premie worden gehanteerd. De werknemer wordt niet gecompenseerd bij baanwissel terwijl er wel een overstap is van de stijgende premie naar de vlakke premie. Voor jonge(re) werknemers kan dit onvoordelig zijn.- Informatieplicht: De werkgever heeft een informatie- en zorgplicht. De werkgever moet de werknemer wijzen op de gevolgen die de uitdiensttreding (mogelijk) kan hebben. De werkgever moet de werknemer informeren over de mogelijke gevolgen met betrekking tot (het verlies van) de eerbiedigende werking, compensatie, en (verlies aan) dekking nabestaandenpensioen.
Bekijk hieronder de animatie over de eerbiedigende werking waarin de voor- en nadelen worden toegelicht.
Beeldtitel:
Nieuwe pensioenregels en eerbiedigende werking
[Voice-over]
Er komen nieuwe regels voor pensioen. Dat betekent dat alle bestaande pensioenregelingen moeten worden aangepast. Een van de wijzigingen is dat de premie niet meer stijgt met de leeftijd van de werknemer. Het nieuwe pensioenstelsel kent alleen een vlakke premie. Bouwen werknemers pensioen op bij een verzekeraar of premie pensioen instelling en heeft de pensioenregeling een stijgende premie, Dan is er een mogelijkheid om te kiezen voor een overgangsregeling.
Eerbiedigende werking. Eerbiedigende werking houdt in dat werknemers die in dienst zijn op het moment dat hun organisatie overstapt op een nieuwe pensioenregeling, hun stijgende premie mogen behouden. Werknemers die na de overstap in dienst treden, doen automatisch mee in de nieuwe pensioenregeling met een vlakke premie. Deze premie stijgt niet mee als ze ouder worden. Werkgevers en werknemers hebben dus twee opties.
Optie één gebruik maken van de eerbiedigen de werking Huidige werknemers behouden hun stijgende premie en voor nieuwe werknemers geldt de vlakke premie of optie twee volledig overgaan op de nieuwe pensioenregeling. Alle werknemers, huidig en nieuw, krijgen dan een vlakke premie. Wat zijn de voor en nadelen van optie 1? Eerbiedigende werking. Laten we ze eens op een rijtje zetten.
Wij eerbiedigende werking. Behouden de huidige werknemers hun stijgende premie? De werkgever hoeft werknemers daarom niet te compenseren voor de overstap naar een vlakke premie. Hiermee kan je de kosten in de tijd spreiden. Door gebruik te maken van je bedriegende werking is er bovendien geen sprake van transitie effecten. Om die reden is de werkgever niet verplicht om een transitieplan te maken.
Een nadelig gevolg van eerbiedigende werking is dat er twee regelingen naast elkaar lopen één voor de huidige werknemers en één voor de nieuwe werknemers. Dat betekent extra administratie en een verschil in arbeidsvoorwaarden. De werkgever draagt namelijk verschillende premies af voor werknemers met dezelfde leeftijd en functie. Dit kan lastig uit te leggen zijn. Kiezen voor eerbiedigende werking kan er ook voor zorgen dat een werknemer minder makkelijk wisselt van baan.
Als een werknemer ergens anders in dienst treedt, betekent dit automatisch een nieuwe pensioenregeling met een vlakke premie. Wat zijn de voor en nadelen van de tweede optie? De volledige overstap? Bij een volledige overstap geldt één regeling met een vlakke premie voor alle werknemers. Huidig en nieuw. Dit is makkelijker uit te leggen. Ook zijn er minder verschillen tussen jong en oud.
De premie is altijd hetzelfde percentage, ongeacht de leeftijd. Een gevolg van volledig overstappen naar een vlakke premie is dat de werkgever meer premie moet afdragen voor jongere werknemers en oudere werknemers adequaat moet compenseren voor inleg die ze mislopen. De werkgever kan de kosten hiervoor niet in de tijd spreiden. De nieuwe pensioen regels zijn ingegaan op 1 juli 2023.
Nu gaat de transitie plaatsvinden. Een eerste belangrijke keuze in de transitie is of huidige werknemers hun stijgende premie behouden met eerbiedigende werking of dat zij net als nieuwe werknemers overstappen op een vlakke premie. De voor en nadelen hebben we toegelicht. Wat het beste past is aan werkgevers en werknemers. Ga daarom het gesprek aan. Maak hem weloverwogen keuze en leg deze ook uit, bijvoorbeeld aan de ondernemingsraad.
En wacht niet te lang, want op 1 oktober 2027 moet dit besluit zijn genomen. Op 1 januari 2028 is het uiterste overstap moment naar het nieuwe pensioenstelsel. Meer weten? Ga dan naar werkenaanonspensioen.nl Deze informatie wordt u aangeboden door de initiatiefnemer. De partijen van werkenaanonspensioen.nl
Eindleader
Logo Werken aan ons Pensioen
Op werkenaanonspensioen.nl vindt u informatie van, voor en door partijen die betrokken zijn bij de overgang naar het vernieuwde pensioenstelsel.
Een adviseur kan aan de hand van verschillende scenario’s inzichtelijk maken wat het beste past bij de onderneming en de werknemers. Naast het wel of niet gebruik maken van de eerbiedigende werking op het moment van de overstap naar het nieuwe pensioenstelsel kan bijvoorbeeld ook worden gekozen om nu te kiezen voor de eerbiedigende werking en voor de groep werknemers die nu in dienst zijn op een later moment – na bijvoorbeeld 5 of 10 jaar – de overstap te maken naar een vlakke premie.
Moment van overstap
Uiterlijk 1 januari 2028 moet iedereen zijn overgestapt naar het nieuwe pensioenstelsel. De meeste contracten kennen een looptijd van 5 jaar. Een logisch moment om de pensioenregeling aan te passen is de contractvervaldatum van de overeenkomst die er is met de verzekeraar of premiepensioeninstelling. Er zijn ook verzekeraars/premiepensioeninstellingen die werken met jaarcontracten of met doorlopende contracten. In die gevallen is er geen “natuurlijk” moment om de overstap naar een nieuwe pensioenregeling te maken.
Bespreek het moment van overstappen naar de nieuwe pensioenregeling met de werkgever. Voor de overstap moeten belangrijke vragen worden beantwoord zoals het wel of niet gebruik maken van de eerbiedigende werking. Om te vermijden dat er op het gewenste moment van overstap te weinig capaciteit is bij de adviseur en/of verzekeraar/premiepensioeninstelling om de transitie naar een andere pensioenregeling op de juiste manier aan te pakken, is het verstandig op tijd te starten.